Tip:
Highlight text to annotate it
X
Vertaald door: Huub Ramakers Nagekeken door: Axel Saffran
2014 is een heel speciaal jaar voor me:
20 jaar als consultant,
20 jaar getrouwd
en over een maand word ik 50.
Dit betekent dat ik in 1964 geboren ben in een klein dorp in Duitsland.
Het was een grauwe novemberdag
en ik was over tijd.
De kraamafdeling was erg gestrest
omdat er erg veel baby's op deze grauwe novemberdag geboren werden.
Feitelijk gesproken
was 1964 het jaar met het hoogste geboortecijfer ooit in Duitsland:
meer dan 1,3 miljoen.
Vorig jaar was dat maar iets meer dan 600.000,
de helft van mijn cijfer.
Hier zie je de Duitse leeftijdspiramide,
dat kleine zwarte puntje daarboven, dat ben ik.
(Gelach en applaus)
De potentiële beroepsbevolking is rood,
mensen ouder dan 15 en jonger dan 65.
Dat is eigenlijk het enige gebied waarin ik geïnteresseerd ben.
Laten we een simpele simulatie doen
en kijken hoe deze leeftijdsstructuur de komende jaren zal ontwikkelen.
Zoals je kunt zien
verplaatst de piek naar rechts
en zullen vele andere babyboomers en ik in 2030 met pensioen gaan.
Ik heb trouwens geen prognoses nodig
van geboortecijfers om dit rode gebied te voorspellen.
Het rode gebied,
de potentiële beroepsbevolking in 2030,
staat vandaag de dag al vast,
geen rekening houdend met groeiende immigratiecijfers.
Als we dit rode gebied van 2030 vergelijken met dat van 2014
zien we dat dit vele malen kleiner is.
Voordat ik de rest van de wereld laat zien:
wat betekent dit voor Duitsland?
Wat het plaatje ons vertelt is dat het arbeidsaanbod,
de mensen die kunnen werken,
in Duitsland zal dalen en wel met enorme aantallen.
Hoe zit het met de arbeidsvraag?
Daar wordt het lastig.
Zoals je misschien weet, is het favoriete antwoord van een consultant altijd:
'Dat hangt ervan af.'
Dus ik zou zeggen dat het ervan af hangt.
We wilden de toekomst niet voorspellen.
Die is hoogst speculatief.
We hebben iets anders gedaan.
We hebben het BBP en de productiegroei van Duitsland bekeken
van de laatste 20 jaar
en het volgende scenario berekend:
als Duitsland deze groei wil vasthouden,
kunnen we direct berekenen
hoeveel mensen Duitsland nodig heeft om deze groei te kunnen behouden.
Dit is de groene lijn, arbeidsvraag.
Duitsland zal op korte termijn tegen een arbeiderstekort aanlopen.
Acht miljoen mensen zijn er te weinig,
dat is meer dan 20 procent van de huidige beroepsbevolking,
grote aantallen dus, hele grote aantallen.
We hebben verschillende scenario's berekend
en het plaatje zag er elke keer zo uit.
Om het tekort te verkleinen
moet Duitsland immigratie significant doen toenemen,
meer vrouwen aan het werk zien te krijgen,
de pensioenleeftijd verhogen --
die trouwens dit jaar verlaagd is --
en al deze maatregelen tegelijkertijd.
Als dit Duitsland niet lukt dan zal Duitsland stagneren.
We zullen niet meer groeien. Waarom?
Omdat er daarvoor te weinig arbeidskrachten zijn.
Bedrijven zullen deze elders gaan zoeken.
Maar waar?
We hebben arbeidsvraag en arbeidsaanbod gesimuleerd
voor de 15 grootste economieën op deze wereld,
die meer dan 70 procent van het globale BBP produceren.
Het algemene plaatje ziet er in 2020 zo uit.
Blauw is een arbeidsoverschot.
Rood is een arbeidstekort
en grijs zijn de landen die op de grens zitten.
In 2020 zien we in enkele landen nog een arbeidsoverschot:
Italië, Frankrijk en de V.S.,
maar dit zal in 2030 helemaal anders zijn.
In 2030 staan we tegenover een globale arbeidscrisis
in de meeste grote economieën,
waaronder drie van de vier BRIC-landen.
China, met haar voormalige één kind politiek, zal een klap krijgen,
net als Brazilië en Rusland.
Om helemaal eerlijk te zijn
is de situatie in werkelijkheid nog een grotere uitdaging.
Wat je hier ziet zijn gemiddelden.
We hebben ze uit elkaar gehaald
en verdeeld in verschillende vaardigheidsniveaus.
Wat daar uit is gekomen
is dat er een groter tekort aan hoogopgeleiden zal zijn
en aan laagopgeleiden een gedeeltelijk overschot.
Bovenop het algemene arbeidersstekort
zullen we in de toekomst een discrepantie in vaardigheden tegenkomen.
Dit betekent grote uitdagingen
wat betreft opleiding, kwalificaties,
bijscholingen binnen overheden en bedrijven.
Daarna zijn we gaan kijken naar robots, automatisering en technologie.
Zal technologische ontwikkeling de productiviteit verhogen?
Het korte antwoord daarop is:
onze cijfers weerspiegelen al
een significante productiviteitsgroei door middel van technologie.
Een lang antwoord op die vraag zou dit zijn.
Laten we Duitsland weer bekijken.
Duitsers hebben een bepaalde reputatie op deze wereld
als het op productiviteit aankomt.
In de jaren 90 werkte ik bijna twee jaar op ons kantoor in Boston
en toen ik daar wegging zei een oude firmant letterlijk tegen me:
"Stuur me meer Duitsers, ze werken als machines."
(Gelach)
Dat was in 1998.
Zestien jaar later zul je waarschijnlijk het tegenovergestelde zeggen:
"Stuur me meer machines, ze werken als Duitsers."
(Gelach en applaus)
Technologie zal veel normale banen vervangen.
Niet alleen in de productie-industrie,
zelfs kantoorbanen zijn in gevaar
en worden misschien vervangen door robots,
kunstmatige intelligentie, 'big data', of automatisering.
De hamvraag is niet óf technologie een gedeelte van deze banen gaat vervangen
maar wanneer, hoe snel en in hoeverre?
Met andere woorden:
zal technologie ons helpen deze mondiale personeelscrisis op te lossen?
Ja en nee.
Dit is de geraffineerde versie van 'Dat hangt ervan af.'
(Gelach)
Laten we de automobielindustrie als voorbeeld nemen.
Daar zijn meer dan 40 procent van de industriële robots al aan het werk,
automatisering heeft al plaatsgevonden.
In 1980 was minder dan 10 procent van de productiekosten van een auto
voor elektronische onderdelen.
Vandaag is dit meer dan 30 procent.
Dit zal meer dan 50 procent zijn in 2030.
Deze nieuwe elektronische onderdelen en toepassingen
vragen om nieuwe vaardigheden en hebben veel nieuwe banen gecreëerd,
zoals de cognitieve systeemingenieur
die de interactie tussen bestuurder en elektronisch systeem optimaliseert.
In 1980 kon niemand bevroeden dat zo'n baan ooit zou bestaan.
Het feit is dat
het totaal aantal mensen dat met de productie van een auto te maken heeft
niet veel is veranderd in de laatste decennia,
ondanks de robots en automatisering.
Wat betekent dit?
Ja, technologie zal veel beroepen vervangen,
maar we zullen ook veel nieuwe banen en nieuwe vaardigheden tegenkomen.
Dit betekent dat technologie de algemene discrepantie in vaardigheden verergert.
Deze toenemende ongelijkheid
onthult de cruciale uitdaging voor overheden en bedrijven.
Mensen, hooggeschoolde mensen,
talenten, zullen van enorm belang zijn in het komende decennium.
Als zij schaars zijn, moeten we ze veel beter leren begrijpen.
Willen ze wel in het buitenland werken?
Wat zijn hun voorkeuren?
Om hier achter te komen hebben we een wereldwijd onderzoek gedaan
onder meer dan 200.000 werkzoekenden uit 189 landen.
Migratie is zeker een sleutelmaatregel om de discrepantie te verminderen,
op korte termijn tenminste.
Daarom vroegen we naar mobiliteit.
Meer dan 60 procent van deze 200.000 werkzoekenden
is bereid om in het buitenland te werken.
Dat hoge aantal verraste me.
Als je de werknemers tussen de 21 en 30 jaar bekijkt
is het aantal nog hoger.
Als je de cijfers per land splitst
is de wereld wel mobiel, maar slechts gedeeltelijk.
De minst mobiele landen zijn Rusland, Duitsland en de V.S.
Waarheen zouden deze mensen bereid zijn te verhuizen?
Nummer 7 is Australië, waar 28 procent zichzelf wel naartoe ziet gaan.
Dan Frankrijk, Zwitserland, Duitsland, Canada en het Verenigd Koninkrijk.
De wereldwijde nummer 1 is de V.S.
Wat zijn de werkvoorkeuren van deze 200.000 mensen?
Waar zijn ze naar op zoek?
Uit een lijst van 26 onderwerpen is het salaris slechts nummer acht.
De top vier draait allemaal om cultuur.
Nummer vier:
een goede relatie met de baas.
Drie: een goede balans tussen werk en privé-leven.
Twee: een goede relatie met collega's.
De belangrijkste prioriteit wereldwijd
is waardering ontvangen voor je werk.
Bedanken mensen me?
Niet alleen door middel van de jaarlijkse bonus,
maar op een dagelijkse basis.
Onze wereldwijde arbeiderscrisis wordt nu opeens heel persoonlijk.
Mensen zijn op zoek naar erkenning.
Zijn we eigenlijk niet allemaal op zoek naar waardering?
Sta me toe alles met elkaar te verbinden.
We gaan een wereldwijde arbeiderscrisis tegemoet.
Deze crisis bestaat uit een algemeen personeelstekort,
een enorme discrepantie aan vaardigheden,
én een grote culturele uitdaging.
Deze wereldwijde personeelscrisis komt er al heel snel aan.
Op dit moment zijn we op het omslagpunt.
Wat kunnen wij, overheden en bedrijven, hier aan doen?
Elk bedrijf,
maar ook elk land
heeft een 'mensenstrategie' nodig.
Hier moet men direct mee aan de slag.
Deze strategie bestaat uit vier onderdelen.
Ten eerste, een plan waarmee
vraag en aanbod voor verschillende banen en vaardigheden voorspeld kan worden.
De planning van personeel wordt belangrijker dan de financiële planning.
Ten tweede, een plan waarmee goede mensen worden aangetrokken;
generatie Y, vrouwen, maar ook gepensioneerden.
Ten derde, een plan om ze op te leiden en bij te scholen.
Bijscholing zal een enorme uitdaging zijn.
Als vierde:
het behouden van de beste mensen.
Met andere woorden:
hoe creëer je een cultuur van waardering en goede verstandhoudingen?
Een cruciale onderliggende factor is dat we onze houding moeten veranderen.
Werknemers zijn hulpbronnen, toegevoegde waarden.
Geen kosten en cijfertjes.
Geen machines,
zelfs de Duitsers niet.
Dankjewel.
(Applaus)