Tip:
Highlight text to annotate it
X
Heb je ooit het gevoel gehad dat er daar buiten iets groters is, iets dat je
niet kunt zien? Wel dat is er – Het heet donkere materie.
Donkere materie is verspreid doorheen het universum, het melkwegstelsel en alle andere galaxiën omvattend. Het komt
vier keer vaker voor in het heelal dan zichtbare materie, en toch hebben we het nog nooit gezien of
direct geobserveerd!
Dus hoe weten we dat het bestaat? Dankzij de zwaartekracht. Een galaxie is als een gigantische draaimolen waar
alle sterren op rijden. Om er op te blijven, moet elke ster goed vasthouden (hier
wordt zwaartekracht belangrijk), anders zou hij de ruimte in vliegen.
Het probleem is, de zwaartekracht van alle zichtbare sterren is niet sterk genoeg
om melkwegstelsels bijeen te houden – alle sterren zouden van de rand van de draaimolen moeten vliegen!
Maar dat doen ze niet. Het is alsof een onzichbaar touw hen helpt zich vast te houden. Physici geloven
dat dat touw de zwaartekracht van onzichtbaar spul is - donkere materie dus.
En hoe kennen we de snelheid van sterren in verre galaxiën? Het doppler effect (de reden
waarom een sirene naar een lagere toon verschuift wanneer de auto passeert) werkt ook voor licht – dat is
hoe een radar een snelheidsovertreding bemerkt en hoe astronomen de rotatie van galaxiën meten.
We gebruiken dus wat we kunnen zien om informatie te krijgen over wat we niet kunnen zien.