Tip:
Highlight text to annotate it
X
Om te beginnen met economie,
wilde ik beginnen met een citaat van een van de bekendste economen aller tijden,
de Schotse filosoof Adam Smith.
En hij is eigenlijk de eerste echte econoom
op de manier dat we het nu zien.
En dit is van zijn boek The Wealth of Nations,
uit 1776, toevallig hetzelfde jaar als
de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring, en het is een van zijn bekendste citaten.
Over het algemeen wil iemand, economisch ingesteld zijnde, noch het algemeen belang promoten,
noch weet hij hoeveel hij het promoot.
Door die industrie, dus de industrie van dat individu, te organiseren
op zo'n manier, zijn productie kan van de grootste waarde zijn,
dat zijn enige doel zijn eigen winst is.
'Zijn enige doel is zijn eigen winst'.
En hij wordt hierbij, zoals in veel andere gevallen, geleid door een onzichtbare hand
om een iets te promoten wat niet onderdeel was van zijn doel.
En deze term "de onzichtbare hand" is heel bekend.
geleid door een onzichtbare hand om een iets te promoten wat niet onderdeel was van zijn doel.
Hij zegt, kijk, wanneer individuën alleen handelen in eigen belang
dat dat vaak leidt tot dingen dat geen enkel van die individuën als doel had.
Daarna zegt hij: noch is het altijd slecht voor de samenleving
dat het geen deel van het doel was.
Dus was het niet noodzakelijk iets slechts.
Door zijn eigen belang te volgen, promoot hij vaak
dat van de samenleving effectiever dan wanneer hij dat echt probeerde.
Dus, dit is eigenlijk een best wel sterke stelling
Het is eigenlijk het hart van het kapitalisme
En dat is waarom ik aangaf dat het werd gepubliceerd
in hetzelfde jaar als de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring,
omdat Amerika, the Founding Fathers,
zij schreven de Onafhankelijkheidsverklaring, de Grondwet,
die echt vertelt over wat het betekent om een democratie te zijn,
wat de rechten zijn van haar burgers.
Maar de VS, en de algemene ervaring van een Amerikaan,
is tenminste zoveel beïnvloed door het werk van Adam Smith,
door dit soort fundamentele ideeën van kapitalisme.
En ze gebeurden toevallig rond dezelfde tijd.
Maar dit idee is niet altijd zo intuïtief. Individuen, door in hun
eigen belang te handelen, doen misschien meer voor de maatschappij dan
dan als één van hen echt probeerde het algemeen belang van de samenleving te promoten.
En ik denk niet dat Adam Smith zou zeggen dat het altijd goed is
voor iemand om in zijn eigen belang te handelen, of dat het nooit goed is voor mensen om
te denken over de implicaties van wat ze doen,
maar hij zegt dat vaak .. vaak, handelen in eigen belang
kan leiden tot iets beters. Kan leiden tot meer innovatie
Kan leiden tot betere investeringen. Kan leiden tot meer productiviteit. Kan leiden tot meer rijkdom,
meer, een grotere taart voor iedereen
En nu is Economie vaak .. en wanneer hij dat zegt, heeft hij het eigenlijk
over micro-economie en macro-economie
Micro is dat mensen, individuen iets doen uit eigen belang.
En macro is dat het goed zou kunnen zijn voor de economie, of het land als geheel.
En dus, nu, verdelen moderne economen zich over deze twee vakgebieden
of over deze twee vakken: micro-economie, over de individuele actoren.
Micro-economie .. en die actoren zouden bedrijven kunnen zijn, of mensen, of huishoudens.
En je hebt macro-economie, over de gehele economie
Macro-economie. En je snapt het door de bewoording.
Micro -- het voorvoegsels verwijst naar heel kleine dingen. Macro verwijst naar het grotere,
naar het grotere beeld.
En dus, micro-economie is eigenlijk hoe actoren .. actoren beslissingen maken
of, je zou eigenlijk kunnen zeggen 'toewijzingen', toewijzingen .. beslissingen of toewijzingen.
Toewijzing ..
van schaarse middelen. En je hoort de woorden schaarse middelen heel vaak
als mensen praten over economie
Schaarse benodigdheden is waar je niet oneindig veel van hebt
Liefde is misschien niet schaars, je kunt een oneindige hoeveelheid liefde hebben
Maar iets wat wel schaars is, is bijvoorbeeld eten of water of geld of tijd of arbeid.
Dit zijn allemaal schaarse middelen
Bij micro-economie kijken we naar hoe mensen beslissen die schaarse middelen te gebruiken.
Hoe ze beslissen wat ze ermee doen
En hoe dat prijzen en markten en wat dan ook beïnvloedt
Bij macro-economie kijken we naar wat er gebeurt met de economie als geheel
met de economie als geheel van de miljoenen individuele actoren. De hele economie. We hebben nu miljoenen actoren.
Over politiek gerelateerde vragen.
Dus bijvoorbeeld verhoog of verlaag je de belasting? Wat gebeurt er dan?
Hoe beïnvloed dat de algemene productiviteit
als je dit doet?
In zowel macro- als micro-economie
wordt er, vooral in de moderne vorm ervan, geprobeerd om dingen wiskundig op te schrijven
In elk geval, kun je beginnen met één van de filosofische ideeën
De logische ideeën, die iemand als bijvoorbeeld Adam Smith kan hebben,
Dus je hebt die ... en het zijn simpele ideeën over hoe mensen denken, hoe mensen beslissingen maken
Dus de filosofie .. filosofie over .. over mensen
.. bij micro-economie over hoe mensen beslissingen maken
en je maakt er wat veronderstellingen over,
of je maakt het simpeler. .. Je maakt het simpeler
Bijvoorbeeld dat alle mensen alleen handelen in hun eigen belang,
dat ze hun winst zo groot mogelijk willen maken.
Wat niet waar is. Mensen worden gemotiveerd door heel veel dingen.
Maar je maakt ze simpeler zodat je erover na kunt denken op een wiskundige manier
Dus je maakt het simpeler zodat je er op een wiskundige manier over na kunt denken.
En dit is handig. Het kan je gedachten verduidelijken.
Je kunt dingen bewijzen gebaseerd op je veronderstellingen
en je kunt dingen wiskundig visualiseren met grafieken
En nadenken over wat er eigenlijk zal gebeuren met de markten.
Het is heel handig om hier wiskundig over na te kunnen denken
Maar het kan ook een beetje gevaarlijk zijn
omdat je het heel veel simpeler maakt hier.
Die wiskunde kan leiden tot conclusies
waar je je heel zeker over voelt, omdat het lijkt alsof je het bewezen hebt
op dezelfde manier dat je relativiteit zou kunnen bewijzen
maar ze waren gebaseerd op veronderstellingen, die of fout kunnen zijn, of te gesimplificeerd, of niet relevant voor waar je concusies over trekt
Dus het is, heel erg belangrijk om het met een korreltje zout te nemen
en te onthouden dat het allemaal gebaseerd is op versimpelende veronderstellingen
Bij macro-economie heb je dat nog meer. Bij micro-economie heb je al die ingewikkelde dingen, het menselijk brein, hoe mensen handelen en reageren op elkaar.
En bij macro-economie doe je dat voor miljoenen mensen
Dus is het vreselijk ingewikkeld. Je hebt miljoenen heel erg ingewikkelde mensen, die allemaal op elkaar reageren.
Miljoenen interacties en eigenlijk onvoorspelbare interacties
En dan daar veronderstellingen op baseren .. Proberen om daar veronderstellingen op te baseren
En dan wiskunde daarmee doen
dat kan leiden tot conclusies of voorspellingen
En ik zeg het opnieuw: Het is heel belangrijk: dit is waardevol, om wiskundige modellen en veronderstellingen te maken
maar je moet het altijd met een korreltje zout nemen
En zodat je je altijd concentreert op je intuïtie en dat is het belangrijkste wat je kunt leren van een cursus economie
Dat je echt beredeneert wat er gaat gebeuren, zonder de wiskunde
Ik zal afsluiten met 2 citaten
En ze zijn best wel grappig
Maar ze zijn handige dingen om te onthouden vooral je de wiskundige kant van de economie gaat bestuderen
En dit hier is een citaat van Alfred A. Knopf, die een uitgever was in de 20e eeuw
Een econoom is iemand die iets duidelijks vaststelt in onbegrijpelijke woorden
En ik denk dat als hij zegt "onbegrijpelijk" dat hij verwijst naar het wiskundige
En hopelijk zullen we dit zo "begrijpelijk" mogelijk maken en zien dat het wiskundige waardevol is
Maar wat hij zegt is heel belangrijk. Economen zeggen vaak iets wat iedereen al weet. Iets duidelijks
En het is heel belangrijk dat je onthoud dat je de intuïtie hebt voor wat er gebeurt in de wiskunde
Of om te weten wanneer de wiskundige conclusies raar zijn door verkeerde of overgecomplificeerde veronderstellingen
En dan is er nog dit citaat hier van Laurence J. Peter, die het bekendst is door Peters principes, hij is professor bij USE
Een econoom is een expert die morgen zal weten waarom de dingen die hij gisteren voorspelde, vandaag niet gebeurden.
En opnieuw, belangrijk om te onthouden. Dit is vooral van toepassing op macro-economie
omdat daar allerlei voorspellingen worden gedaan
over de staat van de economie, wat er moet gebeuren, hoe lang de crisis duurt
wat de economische groei wordt volgend jaar, wat zal de inflatie doen
en ze zijn vaak verkeerd. Eigenlijk zijn er maar weinig economen die het met deze dingen eens zijn.
En het is heel belangrijk om je dat te realiseren
want vaak, als je heel erg bezig bent met de wiskunde van de economie
lijkt het misschien een wetenschap, zoals natuurkunde,
maar dat is het niet. Er zijn meningsverschillen en dat komt door die veronderstellingen, die je maakt