Tip:
Highlight text to annotate it
X
Gibson: Hallo, YouTube,
en welkom bij de masterclass contrabas
voor het YouTube Symfonie Orkest 2010.
Mijn naam is Matthew Gibson, en ik speel contrabas
bij het London Symphony Orchestra.
Ik wil je graag enkele nuttige tips geven,
wat handig advies over hoe je een auditie
in een situatie als deze het beste kunt benaderen.
Houd er bij elke auditie voor een orkest
rekening mee dat bij de beoordeling
wordt gelet op vier verschillende aspecten
van je spel.
Het geluid dat je maakt met je instrument,
het muzikaal gevoel dat je in je spel legt,
een goede intonatie,
en een goed, sterk ritmegevoel.
En naar mijn mening zijn alle vier die aspecten
even belangrijk.
Bij je voorbereiding van orkestfragmenten
is het eerste wat je moet doen
als je de muziek nog niet kent,
goed luisteren naar de muziek.
Koop een cd of opname,
download de muziek, en koop zo mogelijk de partituur
om vertrouwd te raken met de context
van de muziek die je gaat spelen.
Daarna kun je beslissen
hoe snel je de muziek wilt spelen
en welk karakter je eraan wilt geven.
Wanneer je orkestfragmenten speelt,
komt er vaak muziek vóór
het stuk dat je speelt,
en wanneer je klaar bent,
gaat de muziek vaak ook nog door.
Laten we voor het eerste orkestfragment
eens kijken naar de vijfde symfonie van Beethoven,
het derde deel.
In dit fragment hebben we twee gedeelten.
We hebben de allegro als opening en het trio.
Vergeet echter niet dat ze in hetzelfde deel zitten.
En ik denk dat het bij een auditie belangrijk is
om beide gedeelten in hetzelfde tempo te spelen.
Voor het bepalen van het tempo
zou ik eerst kijken naar het trio
en bedenken hoe ik dat deel ga spelen.
Het zit vol energie, is van de snaar af,
een levendig muziekstuk.
Het is uiteraard één noot per maat.
Het hele stuk is één noot per maat.
Je wilt de achtsten echter wel zo snel spelen
dat je de noten haalt in een auditie.
Dus...
[zingt voor]
lijkt me een geschikt tempo.
Neem dit tempo over voor het allegro
en begin het eerste deel met die snelheid.
Het allegro van de opening is legato.
Het begint met een opstreek,
en is pianissimo.
[speelt bas]
Aan het einde van de eerste regel
zit een forzando.
Ik zou het accent daarop niet te scherp maken.
Het moet een subtiel accent zijn, niet zwaar.
En als we dan bij de maat voor de pauze komen,
zou ik die spelen met afzonderlijke streken,
zodat de Fis aan het einde van de maat
in de ritenuto kan worden geplaatst
die op dat moment optreedt.
En dan beginnen we weer met volle kwartnoten.
[speelt bas]
In de maten met diminuendo, subito diminuendo
na die forzando-maten,
in maat 43 zitten bijvoorbeeld forzando's,
hebben we in maat 44 een diminuendo.
Je moet het gewicht echt van die maat afhalen
om de volgende maat weer pianissimo te krijgen.
Het volgende gedeelte is het trio,
en je moet proberen het trio
in het tempo van het allegro ervoor te houden.
Ik zou hier spelen met de eerste kwartnoot
als lange noot, geen korte.
[zingt voor]
Het is een aanzet naar het ritme van de volgende maat.
Crescendo voor de tweede maat,
en dan naar twee afstreken in de derde maat
om te kunnen fraseren in frasen van twee maten
in de passage die hierna komt.
[speelt bas]
Aan het begin van dat fragment
is het dus denk ik belangrijk vorm te geven
aan het gedeelte met kwartnoten.
Fraseer dus bijvoorbeeld elke twee maten.
Als je dan bij de tweede maat komt,
houd de opmaten dan lang,
maar ook de rusten zijn hier van belang.
Zorg dat de rusten op tempo zijn.
Het moet echt de hele tijd één noot per maat blijven.
En bij gedeelte B,
beginnen we forte, daarna diminuendo,
dan piano, en dan sempre piu piano.
En je moet echt actief je best doen
om het gewicht van het instrument te halen
om het steeds stiller te maken
terwijl je tempo houdt.
Ons volgende fragment
is Mozart Symfonie nr. 35, het vierde deel.
Dit is een lastige passage.
Die voortdurende achtsten, piano over elke maat.
Ik zou ze oefenen door langzaam te beginnen
met aparte streken
en met twee verschillende puntpatronen.
Ik zal voordoen wat ik bedoel.
[speelt bas]
Dat is het eerste puntpatroon.
Het tweede gaat dan zo...
[speelt bas]
Daarna zou ik hetzelfde oefenen met legato's.
[speelt bas]
En het tweede patroon.
[speelt bas]
Daarna zou ik oefenen in een strak ritme.
Eerst apart.
[speelt bas]
En dan legato gespeeld.
[speelt bas]
En als je dan een metronoom gebruikt,
zou ik die één niveau sneller zetten
en dit hele proces opnieuw beginnen,
elke keer sneller en sneller.
Om een snelle passage als deze te spelen
zou ik minimale bewegingen gebruiken,
vooral in de linkerhand.
Til je vingers niet te ver van de hals.
Houd ze dicht bij de snaren.
Verander niet te veel van positie.
Kruis de snaren niet te veel.
En ontspan vooral de vingers van je linkerhand.
[speelt bas]
Het andere interessante aan deze passage
is de dynamiek.
In maat 134, wat de eerste maat is,
wordt deze aangeduid als piano.
Vijf maten later is deze weer piano.
Dan volgt in maat 147 de aanduiding forte.
En dat is het eigenlijk wel,
behalve de twee forzando's
in de laatste vier maten.
Maar natuurlijk moet je ook vormen maken
binnen de muziek.
Je kunt niet de hele tijd helemaal vlak spelen.
Als je dus bijvoorbeeld bij maat 139 komt...
[speelt bas]
Zou ik in de derde maat
de eerste D scheiden en
de volgende drie kwartnoten in één streek spelen
met een crescendo dat door die kwartnoten groeit
naar de volgende maat en dan diminuendo
voor de A en de Fis.
Als je dan bij maat 152 komt,
zou ik die frase crescendo spelen,
de volgende diminuendo,
crescendo tot en met 157, en dan...
[zingt voor]
Bouw de frase elke keer helemaal op.
Ik zal het voordoen.
[speelt bas]
Nog een laatste tip.
Zenuwen.
We hebben er allemaal last van.
Ik ben nu ook nerveus. Ik ben kletsnat.
En als iemand je vertelt nooit nerveus te zijn,
is die persoon waarschijnlijk ook erg nerveus.
Professionele musici,
vakartiesten, wennen eraan nerveus op te treden
en gebruiken dit als positieve energie.
Wat ik echter al vroeg heb geleerd
en wat voor mij goed werkt,
is om voordat ik begin
aan iets waarvan ik nerveus word,
vijf of tien minuten van tevoren
een beheerste ademoefening te doen
waarbij ik vijf seconden inadem,
die adem vijf seconden vasthoud,
vijf seconden beheerst uitadem,
en die adem weer vijf seconden vasthoud.
Dat herhaal ik dan vier, zes of acht keer.
Ik merk dat hierdoor de hartslag daalt
als je nerveus bent en je
weer grip op de situatie krijgt,
zodat je hopelijk geniet van de ervaring.
Ik kan zeggen dat ik geweldig geniet
als ik speel in mijn orkest.
Er zijn zo veel verschillende muziekstukken
om je mee bezig te houden.
De afgelopen 20 jaar heb ik me geen moment verveeld.
Doe dus je best, wie weet haal je het dan.
Succes.