Tip:
Highlight text to annotate it
X
Wie heeft het schrift uitgevonden?
Mensen spreken waarschijnlijk al
tienduizenden jaren met elkaar,
maar we schrijven onze woorden pas
ongeveer 5.000 jaar op.
Voor die tijd werd informatie opgeslagen
met behulp van plaatjes en diagrammen
op aardewerk en wanden van grotten
of werd het in stof geweven.
Deze artistieke beweegredenen hebben ons op het pad gezet naar schrift.
Het schriftsysteem dat we in het Engels gebruiken,
is eigenlijk begonnen met de Soemerische cultuur
ergens tussen 4500 en 1750 voor Christus
in Mesopotamië, wat nu Irak en Syrië is.
De Soemeriërs hielden aantekeningen bij van hun zakendeals
door kleine kleifiguurtjes van geiten, ezels en ossen te gebruiken.
Toen ontdekten ze dat tweedimensionale gravures
op kleitabletten nog veel makkelijker waren.
Dit symbool bijvoorbeeld, betekende "bergen",
deze betekende "hoofd".
Als het deel rond de mond werd benadrukt
dan kon dat "mond" betekenen.
Mond in combinatie met water betekende "drinken"
en een mond samen met brood "eten".
Voeg je het symbool voor os toe,
dan heb je "een os eten".
Voilà - de uitvinding van het schrift.
Maar sommige woorden hebben betekenissen
die lastig uit te drukken zijn met symbolen.
Hoe zou je een "os in de bergen" tekenen?
Onthoud, als je gewoon tekent wat je bedoelt,
is het kunst, geen schrift.
Om te zorgen dat dit schrift is,
moet het symbool een woord vertegenwoordigen.
Kun je dit lezen?
Het is een beroemde quote uit Hamlet van William Shakespeare.
Precies, "To be or not to be".
Dat is ook de manier waarop de Soemeriers dit probleem hebben opgelost.
Os plus water plus berg.
Maar wat heeft water hiermee te maken?
Nou, het Soemerische woord voor water
klinkt precies zo als hun woord voor "in".
dus "os in bergen".
Linguïsten noemen dit de rebus.
De Soemeriërs wisten al hoe ze
betekenis via geschreven symbolen konden uitdrukken
en door ook de klanken te beschrijven,
hebben de Soemeriërs hun geschreven woordenschat uitgebreid.
Langzaam maar zeker werden de symbolen voor geluid
steeds vaker gebruikt
en werden de symbolen met betekenis steeds minder gebruikt.
Het schrift werd gestroomlijnd
tot een fonetisch alfabet
dat wij kennen als het spijkerschrift.
Veel culturen, zoals de Acadiërs en de Syriërs,
hebben deze Soemerische uitvinding aangepast
om hun eigen schriftsystemen te creëren.
Het "Gilgamesj-epos"
en de "Codex Hammurabi:
zijn geschreven in varianten van het spijkerschrift.
Door het verspreiden van deze technologie
vonden deze symbolen hun weg naar Griekenland
en naar het meest gebruikte alfabet wereldwijd op dit moment.
Maar Soemerië was niet de enige plek op Aarde
waar het schrift werd uitgevonden.
De oude Egyptenaren ontwikkelden hun hiërogliefen
en het hiëratisch schrift rond dezelfde periode, 3500 voor Christus.
En ook in China werd, geheel los hiervan,
het schrift uitgevonden rond 1500 voor Christus
en werd toen, via Zuidoost-Azië, verspreid.
Meer recent waren er de Maya's in Centraal-Amerika
die hun cartouches graveerden in 300 na Christus.
Dus, wie heeft het schrift nu uitgevonden?
De Soemeriërs,
de Egyptenaren,
de Chinezen
en de Maya's in ieder geval.
Uiteindelijk vinden alle schriftsystemen
die nu nog steeds wereldwijd gebruikt worden
hun oorsprong in Soemerië of China.
Het schrift kan ook nog in
andere delen van de wereld zijn uitgevonden.
Er zijn eeuwenoude inscripties ontdekt van
de Indusbeschaving en het Rapa Nui volk,
maar niemand heeft ze nog kunnen ontcijferen.
Wil jij een poging doen?